در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به آموزش ارتباط ایزابل با خارج به وسیله ترانک می پردازیم ، در این قسمت با انواع ترانک در ایزابل نیز آشنا خواهیم شد.
مفهموم ترانک در شبکه به معنای مسیری برای عبور تمامی Vlan ها می باشد ولی این تعریف در مراکز تلفنی و مخابراتی کاملا متفاوت است و به معنی مسیر های اتصال در شبکه های یک به چند می باشند.
معمولا در این شبکه ها به تعداد کاربران ، مسیر فعال ایجاد نمی شود و تعداد معقولی مسیر فعال در نظر گرفته می شود.
اگر بخواهیم غیر خدمات VOIP تخصصی تر این مسئله را بررسی کنیم ترانک مسیر های ارتباطی ما Gateway ها ، مراکز مخابراتی ، و سرور های VOIP دیگر مستقل از نوع آنها می باشد.
برای دسترسی به تنظیمات ترانک در ایزابل از منوی سمت راست گزینه PBX و سپس PBX Configuration را انتخاب می کنیم.
سپس گزینه Trunk را از منوی سمت چپ انتخاب می کنیم
با کلیک روی گزینه Add Trunk در منوی سمت راست می توانیم یک ترانک جدید بسازیم.
در این قسمت نوع ترانک خود را انتخاب می کنیم.
Sip Trunk : متداول ترین و پرکاربرد ترین ترانک در سیستم های تلفنی می باشد و بیشتر تجهیزات و سرویس ها از آموزش ویپ این پروتکل پشتیبانی می کنند
DAHDi Trunk : این نوع ترانک زمانی کاربرد دارد که شما یک کارت تلفنی با ماژول FXO روی ایزابل داشته باشید
IAX2 Trunk : این نوع ترانک از پروتکل اختصاصی استریسک یعنی IAX ورژن ۲ استفاده می کند استفاده از این نوع ترانک در اتصال دو سرور مبتنی بر استریسک بسیار متداول می باشد
ENUM Trunk : این ترانک در ایران کاربرد ندارد ولی دانستن نحوه عملکرد آن خالی از لطف نیست ENUM مخفف خدمات ویپ E.164 Number Mapping می باشد ، عملکرد شبیه به DNS در شبکه های کامپیوتری دارد با این تفاوت که ما مقدار شماره تلفن را به سرور می دهیم و سرور به ما مسیر اتصال SIP را باز می گرداند به عنوان مثال ما شماره تماس ۱۲۳۴۵۶۷۸ را ارسال و سرور ENUM به ما مقدار SIP:1234@pbx.com:5060 را برمی گرداند یعنی ما از طریق این آدرس می توانیم ارتباط SIP با شماره تلفن درخواستی برقرار کنیم با این روش می توانیم در هزینه های سازمان صرفه جویی کنیم.
DUNDi Trunk : این نوع تراک عملکردی مشابه Enum دارد، با این تفاوت که عمل جستجوی مسیر فقط در دستگاهایی که در یک گروه خاص قرار داده شده اند انجام داده می شود
Custom Trunk : در این حالت ایزابل کنترل را به شما واگذار می کند تا بتوانید ترانک دلخواه خود را بسازید و بتوانید با سیستم های دیگر آموزش VOIP ارتباط بر قرار کنید.
مانند قسمت های پیشین دوره آموزش ایزابل فقط ترانک های پر کاربرد یعنی SIP ، Dahdi و IAX2 را در قسمت های آینده با ذکر مثالی کاربردی توضیح خواهیم داد.
در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به تنظیمات مسیر دهی تماس در ایزابل می پردازیم و یاد می گیریم چگونه مسیر های متفاوتی برای تماس های ورودی داشته باشیم.
هر تماسی که وارد سیستم تلفنی ایزابل می شود (تماس می تواند از یک خط شهری ویا یک سیستم تلفنی دیگر وارد شود آموزش VOIP در واقع هر تماسی که از طریق ترانک وارد سیستم تلفنی شود ) باید از طریق یک مسیر ورودی هدایت شود. مسیر های ورودی می تواند یک مسیر کلی و یا چندین مسیر تفکیک شده باشند.
توجه کنید به صورت پیش فرض هیچ مسیر ورودیی در سیستم تلفنی ایزابل وجود ندارد و تمامی تماس ها به سمت ایزابل با خطا مواجه می شوند.
این دو متغیر در سیستم های تلفنی بسیار پر کاربرد هست و نه تنها در مسیر های ورودی بلکه در بیشتر تنظیمات باید این دو پارامتر را مقدار دهی کنیم.
هر خط تلفن که به سمت شما یک تماس ارسال می کند دو پارامتر را نیز با خود به همراه دارد یکی DID و دیگری CID .
DID مخفف عبارت Direct Inward Dialing می باشد که به معنای شماره گیری مستقیم داخلی است ، در واقع این شماره به ما اطلاع می دهد که تماس از کدام خط به سمت ما می آید و برای راحتی کار معمولا DID با شماره همان خط یکی است ، متاسفانه در خطوط خدمات VOIP آنالوگ DID ارسال نمی شود و ما در تنظیمات GateWay و یا کارت تلفنی باید این DID را ایجاد کرده و به سیستم تلفنی تحویل دهیم تا مشخص باشد تماس از کدام خط وارد سیستم تلفنی می شود.
CID هم مخفف caller identification می باشد که به معنای شناسه تماس گیرنده است ، در سیستم های تلفنی این شماره در واقع همان شماره تماس گیرنده می باشد
برای اضافه کردن یک مسیر ورودی ابتدا وارد PBX می شویم و سپس از منوی سمت چپ گزینه Inbound Route را انتخاب می کنیم ، در پنجره باز شده از منوی سمت راست گزینه Add Incoming Route را انتخاب می کنید
طبق روند قسمت قبل از مجموعه آموزش ایزابل صرفا گزینه های پرکاربرد را توضیح خواهیم داد.
۱-Description : در این قسمت یک نام برای مسیر ورودی تعیین می کنید ، این نام صرفا جهت شناسایی مسیر توسط شماست و کاربرد دیگری ندارد.
۲- DID Number : مهم ترین قسمت در تنظیمات مسیر های ورودی می باشد ، در این قسمت مشخص خواهید کرد که تماس خدمات ویپ از کدام خط وارد شده است ( البته زمانی که مسیر تماس از خطوط مختلف متفاوت است این پارا متر مقدار دهی می شود)
۳- CallerID Number : شماره تماس گیرنده را مشخص می کنید فرض کنید لازم دارید در صورتی که از یک شماره تلفن خاص مسیر متفاوتی داشته باشید این پارامتر را مقدار دهی می کنید.
۴- Music On Hold شما می توانید در این قسمت موزیک انتظار مورد نظر خود را برای مسیر ورودی مشخص کنید.
۵- Call Recording شما می توانید تماس های ورودی را ضبط کنید ، و یا از ضبط آنها جلوگیری کنید ، توجه کنید که این قسمت به ضبط مکالمه در داخلی الویت دارد.
۶- Set Destination : در این قسمت هم می توان مقصد تماس را مشخص کنید ، این مقصد می تواند هر کجا در مر کز تلفن ایزابل باشد.
فرض کنید مدیر شرکت از شما خواسته است در صورتی که از منزل ایشان با شماره تلفن XXXXXXXX با هر شماره ای از شرکت تماس گرفته شد تماس مستقیم به داخلی آموزش ویپ ایشان وصل شود، در این حالت مقدار CID برابر XXXXXXXX و DID را خالی می گذاریم و مقصد تماس را داخلی مدیر در نظر می گیریم
حال فرض کنید مدیر از شما می خواهد که یک خط اختصاصی به ایشان نسبت دهید یعنی هر کسی با خطی از شرکت که شماره آن YYYYYYYY است تماس گرفت مستقیم به ایشان وصل شود در این حالت مقدار DID برابر YYYYYYYY و مقدار CID را خالی می گذاریم و مقصد تماس را داخلی ایشان در نظر می گیرم
در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به یکی از پرکاربردی ترین و جالب ترین قابلیت های این سیستم تلفنی می رسیم که Follow me نام دارد.
با استفاده از این قابلیت می توانید یک داخلی را هر زمانی که خواستید که دنبال کنید ، با یک مثال قطعا بهتر متوجه خواهید شد.
برای مثال فرض کنید در سازمان شما کارمندی هست که به هر نحوی شده باید تماسش را پاسخ دهد خب در اولین مرحله شما تماس را به داخلی خودش وصل می کنید ، ممکن است این کارمند دارای دو دفتر کار باشد و دو داخلی خدمات ویپ داشته باشد پس اگر داخلی اول پاسخ گو نبود تماس به داخلی دوم منتقل می شود و اگر این داخلی هم پاسخگو نبود تماس به شماره موبایل فرد منتقل شود و اگر باز هم پاسخگو نبود تماس به تلفن منزلش منتقل شود ، در واقع شما می توانید این سناریو را تا بی نهایت ادامه دهید.
برای دسترسی به تنظیمات Follow me در ایزابل هم می توانید در ویرایش یک داخلی گزینه Add Follow Me Settings را از بالا انتخاب آموزش ویپ کنید و هم می توانید تنظیمات Follow me را از منو سمت چپ انتخاب و داخلی مورد نظر خود را انتخاب کنید.
در این قسمت هم به پیروی از قسمت گذشته دوره آموزش ایزابل و هم چنین سطح آموزش فقط به تنظیمات مهم و کاربردی تر می پردازیم.
در تنظیمات Follow me گزینه های متعددی وجود دارد
در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به آموزش اتصال دو سرور ایزابل (ترانک بین دو سرور ایزابل) می پردازیم ، شایان ذکر است که این آموزش برای ترانک بین ایزابل و الستیکس و FreePBX نیز کاربرد دارد . کاملا مشابه می باشد.
سازمان ها و شرکت هایی که دارای شعب متفاوتی هستند معمولا ارتباط شبکه بین این شعب برقرار است . اگر شما در هر شعبه ترانک بین دو ایزابل یک سرور تلفنی داشته باشید به راحتی می توانید آنها را به هم متصل و ارتباط داخلی بین شعب داشته باشید و به راحتی می توانید داخلی همکار خود در شعبه شهرستان را شماره گیری و بدون استفاده از شبکه تلفنی مخابرات به صورت خدمات VOIP رایگان با ایشان صحبت کنید.
این ارتباط بین شعب هم باعث سادگی دسترسی کارمندان به یکدیگر می شود و هم در هزینه ها صرفه جویی می کند.
در مواردی هم که مرکز تماس شما بسیار بزرگ است و یک سرور تلفنی پاسخگوی حجم زیاد مکالمات نمی شود ، می توانید از دو یا چند سرور استفاده کنید و بین آنها به وسیله ترانک ارتباط بر قرار کنید.
شاید راحت ترین راه حل برای ارتباط داخلی بین شعب رجیستر کردن تلفن های یک شعبه روی سرور شعبه آموزش ویپ دیگر است. هر چند این کار در منابع سخت افزاری صرفه جویی می کند ولی پهنای باند زیادی مصرف میک ند و ارتباط تلفنی نا پایداری پدید می آید.
برای ارتباط ترانک بین دو ایزابل ابتدا باید ار تباط شبکه ای بین دو سرور بر قرار باشد ، برای اطمینان از ارتباط بین دو سرور می توانید از یک سرور ، سرور دیگر خدمات ویپ را Ping کنید.
برای یاد گیری بهتر با یک مثال پیش می رویم به تصویر زیر دقت کنید این تصوریر ، سناریوی اجرایی را به خوبی نشان می دهد
در واقع انتظار داریم. بعد از پیاده سازی و ایجاد ترانک بین دو سرور A و B بتوانیم از داخلی های هر سرور داخلی سرور آموزش VOIP دیگر را شماره گیری کنیم
در ابتدا به سراغ سرور A می رویم یک ترانک از نوع IAX2 ایجاد می کنیم و یک نام به آن اختصاص می دهیم و تنظیمات Outgoing را به شکل زیر انجام می دهیم
Trunk Name: یک نام دلخواه
Peer Details:
host=192.168.2.20
type=friend
qualify=yes
context=from-internal
همانطور که می بینید در قسمت Host شما باید IP سرور دیگر را وارد کنید
ترانک ما ساخته شده است.
حال باید یک Outbound route هم بنویسیم .
یک Outbound route مانند شکل زیر می سازیم.
در این مسیر خروجی گفته ایم که شماره های سه رقمی که با عدد ۳ شروع می شوند را از طریق ترانکی که در بالا ساخته ایم ارسال کند
دقیقا مشابه ا تنظیمات ترانک بین دو ایزابل سرور A را با تغییرات کوچکی ، روی سرور B نیز انجام دهیم
Trunk Name: یک نام دلخواه
Peer Details:
host=192.168.1.20
type=friend
qualify=yes
context=from-internal
و یک مسیر خروجی نیز مانند شکل زیر باید تعریف کنیم که شماره های ۳ رقمی که با ۲ شروع می شوند را به سمت ترانک ساخته شده هدایت کند
اگر تنظیمات را به درستی انجام داده باشید در حال حاضر به راحتی می توانید مثلا از داخلی ۲۰۲ با داخلی ۳۰۳ مکالمه داشته باشید
در این قسمت از مجموعه آموزش ایزابل به آموزش برقراری ارتباط ایزابل با خارج بوسیله SIP TRUNK مخابرات می پردازیم ، پیش نیاز این مبحث آشنایی با Trunk ، Inbound Route ، Outbound route می باشد.
حتما تا به حال به این فکر کرده اید که شرکت ها و سازمان های بزرگ چطور با استفاده از یک شماره تماس به مشتریان خود سرویس می دهند ، و یا چطور می توانند ۱۰۰ خط تلفن شهری را مدیریت کرد و از آنها بهینه استفاده کرد .
جواب این سوال بسیار ساده است سرویس های تلفنی بر بستر Data این مشکلات را حل می کند.
تا چند سال پیش سرویسی توسط مخابرات ارائه می شد که به آن E1 ویا PRI گفته می شد در واقع این خطوط با استفاده از آمورش sip trunk مخابرات یک زوج سیم مسی قادر به انتقال ۳۰ خط تلفن بودند این سرویس بسیار باکیفیت بود و شماره های ۵ رقمی برای خطوط یک طرفه ( فقط قابلیت تماس از بیرون) و شماره های هشت رقمی برای (۵ رقم بعلاوه ۳ صفر) برای خطوط دوطرفه روی آنها ارائه می شد.
یکی از مشکلات این سرویس هزینه بالای تجهیزات سمت کاربر بود به شکلی که برای اتصال خطوط PRI به مرکز تماس VOIP شما نیاز به یک مودم و یک گیتوی PRI داشتید .
با عمومی تر شدن سیستم های تلفنی مبتنی بر VOIP این سرویس حداقل دیگر در تهران ارائه نمی شود و جای خود را به سرویس SIP Trunk داده است ، سرویس SIP Trunk بسار خدمات VOIP مقرون به سرفته می باشد.
در واقع مخابرات با راه اندازی یک شبکه data این امکان را به شما می دهد که از سرور تلفنی خود یک ترانک به مخابرات بزنید . و تماسهای خود را از طریق آن دریافت و ارسال کنید.
بعد از انجام کار های اداری مخابرات به شما ۳ عدد IP اختصاص می دهد ، برای راه اندازی این خطوط شما نیاز به این سه عدد IP بعلاوه یک مودم G.biz دارید. همچنین نیاز به یک کارت شبکه دیگر روی سرور خود دارید.
هر چند می توان بدون کارت شبکه اضافی اتصال SIP Trunk را برقرار کرد ولی به دلیل عبور ترافیک Brodcast های آموزش ویپ داخلی از شبکه تلفنی مخابرات ممکن است باعث کاهش کیفیت تماس ها شود. با توجه به ناچیز بودن قیمت کارت شبکه استفاده از آن توصیه می شود.
همانطور که گفتیم برای اتصال SIP Trunk ابتدا باید یک کارت شبکه به سیستم اضافه کنیم. و آن را به مودم G.biz متصل کنیم
در این مرحله شما سه IP از مخابرات دریافت کرده اید که یکی را باید روی سیستم خود تنظیم کنید یکی را هم به عنوان Gatway استفاده کنید و دیگری هم مربوط به سرویس دهنده مخابرات می باشد
به عنوان مثال این سه IP به ما داده شده است
۱- ۱۰٫۱۹۲٫۳۸٫۱۳۷/۳۰
۲- ۱۰٫۱۹۲٫۳۸٫۱۳۸/۳۰
۳- ۱۰٫۱۰۶٫۳۰٫۲۳
واضح است که دو IP اول مربوط به سیستم شما و Gateway می باشد و IP سوم مربوط به سرویس دهنده مخابرات ، معمولا IP کوچکتر را Gateway در نظر می گیرند.
طبق آموزش های قبلی IP را روی کارت شبکه تنظیم کنید در صورتی که کارت شبکه دیگرتان Gateway ندارد می توانید Gateway را هم ست کنید ولی معمولا کارت شبکه اول دارای Gateway می باشد و امکان اضافه کردن Gateway به کارت شبکه دوم وجود ندارد.
برای همین منظور کافی است یک Route به سیستم اضافه کنید
برای اینکار فایل etc/sysconfig/network-scripts/NIC را توسط یک ویرایشگر متن ویرایش کنید (در صورتی که آشنایی به سیستم آمورش sip trunk مخابرات عامل لینوکس ندارید بهتر است از برنامه winscp استفاده کنید) در این مسیر منظور از NIC نام کارت شبکه دوم شماست
این خط را به فایل مذکور اضافه کنید
۱۰٫۱۰۶٫۲۰٫۲۳ via 10.192.38.137 dev NIC
در این خط هم به جای NIC باید نام کارت شبکه خود را قرار دهید
بعد از انجام این کار کافی است سرویس شبکه را مجددا راه اندازی کنید . برای اینکار می توانید از دستور زیر خدمات ویپ استفاده کنید
service network restart
با انجام این کار ها شما باید بتوانید از سرور ایزابل خود IP سرور مخابرات را ping کنید.
یک ترانک از نوع SIP می سازیم. در قسمت Trunk name یک نام دلخواه وارد می کنیم
به بخش Outgoing Setting می رویم
در این بخش هم یک Trunk name وجود دارد . یک نام دلخواه برای ترانک انتخاب می کنیم توجه داشته باشید نام اصلی ترانک نامی است که در Outgoing Setting وارد می کنید.
قسمت peer details را با استفاده از کد زیر پر می کنید.
host=10.106.30.23
type=friend
qualify=yes
insecure=very
با تنظیمات دیگر کاری نداریم و روی Submit Change کلیک می کنیم و سپس Applay می کنیم
در صورتی که همه ی موارد بالا را به درستd انجام داده باشید SIP ترانک شما باید رجیستر شده باشد برای اطمینان از این منظور به منوی PBX و سپس Tools و سپس Asterisk CLI می رویم و دستور زیر را اجرا می کنیم
sip show peers
در لیست نمایش داده شده به دنبال نام ترانک خود می گردیم در قسمت وضعیت باید عبارت OK درج شده باشد
در صورتی که Sip Trunk شما رجیستر نشده بود موارد بالا را یک باره دیگر چک کنید در صورت اطمینان از صحت تنظیمات آموزش VOIP به پشتیبانی مخابرات تماس بگیرید
حال برای آنکه تماس ورودی و خروجی هم داشته باشیم . باید یک Outbound Route و یک Inbound Route هم تعریف کنید